گزارش ایمن رها از مشكلات نوسازی بازار تهران؛
شناسایی ۵۵۷ سرای نا ایمن و ۷ سرای بحرانی در بازار
به گزارش ایمن رها پس از حادثه متروپل همه مسؤلان به تکاپو افتادند تا در مورد ساختمان های ناایمن که می توانند متروپلی بالقوه باشند، چاره اندیشی کنند غافل از این که تنها در قلب تهران در محدوده بیشتر از ۱۰۰ هکتاری بازار، پاساژهای فرسوده ای قرار دارند که هرلحظه امکان فرو ریزش آنها وجود دارد.
به گزارش ایمن رها به نقل از ایسنا، محدوده ۱۱۲ هکتاری بازار تهران را قطب اقتصادی کشور می نامند، بازار بزرگی که در هسته مرکزی و تاریخی تهران قرار دارد که در ایام عادی حدود یک میلیون نفر، در آن تردد می کنند، بازار قدیمی که هر روز امکان دارد در گوشه و کنارش حادثه ای رخ دهد و جان فرد یا افرادی را به خطر بیاندازد، نکته مهم این است که همگان از مردم، کسبه و مسؤلان از اهمیت بازار تهران و همچنان فرسودگی شدید بافت آن آگاه هستند؛ اما اقدامات برای نوسازی و ایمن سازی بازار، به فراخور حجم تهدیدات نیست.
چندی قبل هم تیمچه حاجب الدوله آتش گرفت، خبر تلخی که سرتیتر خبرها شد؛ اما گویی همه ما به این گونه حوادث در بازار عادت کردیم و هر ازچندگاهی با وقوع حادثه ای همچون حریق، مساله ایمنی مورد توجه قرار می گیرد و پس از گذشت چند روز باز به فراموشی سپرده می شود تا حادثه بعدی....
قدیمی ترین بخش تهران در حالی از حجم بالایی از فرسودگی رنج می برد، که کسبه و مالکان آن، آنگونه که باید از نوسازی و ایمن سازی استقبال نکردند بنابراین دادستانی وارد عمل شده و با ایجاد کمیته ای تک به تک مشکلات بازار را بررسی و بعنوان مدعی العموم دستوراتی می دهد، دستوراتی که به قول یزدی شهردار منطقه ۱۲ گره های چندساله بازار را باز می کند.
نوسازی برای مالکان صرفه و صلاح ندارد
سازمان اوقاف مالک ۵۰ درصد بازار
امیر یزدی شهردار منطقه ۱۲ در گفتگو با ایسنا، در مورد وضعیت ایمنی بازار تهران با بیان اینکه بازار تهران بعنوان هسته اصلی تشکیل دهنده شهر تهران، یکی از قدیمی ترین قسمت های پایتخت است که متاسفانه به دلیل عمر زیاد و وجود آثار باستانی و میراثی، همینطور محصوربودن این منطقه، بخش زیادی از بافت آن، گرفتار فرسودگی شده، می گوید: این در شرایطی است که به علت شرایط حاکم بر بازار تهران برای مالکان نوسازی صرفه و صلاح ندارد؛ چونکه مالک باید مثلا دو طبقه یا یک طبقه خویش را تخریب کند و به جای چند طبقه باز هم همان دو طبقه را به علت شرایط میراثی بسازد؛ حال آنکه نوسازی در هر جای دیگر به جز بازار می تواند با افزایش تراکم و سوددهی همراه باشد.
یزدی این مسئله را سبب قطع شدن فرایند نوسازی بافت فرسوده بازار دانسته و می افزاید: هرچند ارزش افزوده املاک در بازار روز افزون است و ملک داری در بازار جذابیت های خاص خویش را دارد، اما محدودیت های ساخت وساز سبب دلسردی و نبود تمایل مالکان برای ساخت وساز شده است.
در همین زمینه بخوانید:
اعلام آمادگی سازمان بازرسی در پشتیبانی از ایمن سازی بازار تهران
متروپل زاییده شهرداری «رانتی»
وی نوع تملک ها در بازار را عامل دیگر توقف نوسازی در آن معرفی کرده و می گوید: املاکی که به صورت اجاره سرقفلی است، از آنجائیکه مالک، اجاره بهای کمی دریافت می کند، علاقه ای به بازسازی ندارد؛ چونکه به صرفه نیست. از طرفی مالکان مایل هستند ملک مخروبه شود تا بتوانند آنرا بازسازی کنند و با ارزش جدید اجاره دهند؛ حال آنکه بر مبنای قوانین اجاره بها، سرقفلی داران و مستأجران نمی توانند ملک را بازسازی کنند؛ پس این قانون سبب شده ذی نفعان املاک، وارد بحث ایمنی سازی نشوند و شرایط بازار به همین شیوه ادامه یابد.
طبق اخطارهایی که سازمان آتش نشانی صادر کرده، حدود ۵۵۷ سرا ناایمن هستند و دقت داشته باشید که هر سرا امکان دارد ۳۰، ۶۰ و حتی بیشتر از آن مغازه داشته باشد؛ اما در کل باید بگویم که از این ۵۵۷ سرا، حدود ۱۰۰ سرا پرخطر و هفت سرا هم در مرحله بحرانی قرار دارند
شهردار منطقه ۱۲ ضمن اشاره به سازمان اوقاف بعنوان یکی از بزرگ ترین مالکان بازار ادامه می دهد: بخش زیادی از بازار یعنی حدود ۵۰ درصد در ارتباط با اوقاف است و سازمان اوقاف هم املاک خویش را اجاره داده و سرقفلی داران درحال بهره برداری هستند. این سازمان هم شاید به علت مشغله زیاد و قوانین خاص وقفی که برپایه آن کاربری هر ملک، وقف مبحث خاصی شده، و یا عدم وجود بودجه مناسب تمایلی برای آن ندارد؛ بنابراین بازار تهران به یکی از فرسوده ترین بخش های تهران تبدیل گشته است.
پاسخ به استعلام های شش ماه طول می کشید
نبود گاز معضل جدی بازار
استفاده غیراصولی کپسول گاز توسط رستوران های بازار
وی یادآور می شود: پس از حوادث و حریق های اخیر در بازار تهران به دستور زاکانی تیمی به ریاست فرمانداری تهران و معاونت امور مناطق شهرداری تهران با حضور تمامی ذی نفعان همچون سازمان اوقاف، کسبه، انجمن و هیات های اسلامی بازار و... تشکیل شد که این جلسات با نظارت دادستان تهران برگزار می گردد و طی آن، تصمیم گیری های کارشناسی و حکومتی با محوریت ایمن سازی بازار اتخاذ می شود؛ بعنوان مثال یکی از اشکالات ما بحث طولانی بودن استعلام های میراث فرهنگی بود که حتی یک تا شش ماه دریافت پروانه را به تعویق می انداخت و این فرایند طولانی، یکی از علل نبود تمایل برای بازسازی است که در این جلسات این مورد طرح شد و دادستان دستور داد که حداکثر در ۱۰ روز پاسخ استعلامات را بدهند. بدون شک با این دستور و افزایش سرعت کار، افراد برای نوسازی ترغیب می شوند.
در چند سال گذشته هر اتفاقی که در حوزه ایمن سازی بازار رخ داده، تنها در جهت اطفای حریق بوده و در مورد ایمن سازی سازه ها کار خاصی صورت نگرفته؛ چونکه خلأ قانونی داریم و مالکان از این مورد اطلاع دارند
یزدی همینطور تشریح می کند: در این جلسات قرار شد که راسته های بازار با اولویت بازسازی شود. طی سالهای اخیر عمده راسته های بازار از خطوط برقی که به صورت تارهای درهم تنیده بودند، پاکسازی شد؛ اما یکی از مسائل در بازار مبحث گاز است؛ چونکه محدوده بازار به غیر از کوچه غریبان و ارامنه (قسمت جنوبی) گاز ندارند و از طرفی دیگر تعداد زیادی رستوران در محدوده بازار فعال اند که کپسول های گاز را به صورت غیراستاندارد، غیراصولی و با انشعابات مختلف استفاده می کنند؛ همینطور برای تأمین گرمایش مغازه های بازار، کسبه مجبورند از کپسول استفاده کنند و این در شرایطی است که انفجار و حریق ناشی از گاز مایع به مراتب شدیدتر از حریق ناشی از گاز شهری است. این مورد در جلسات طرح شد و مقرر گردید کمیته کارشناسی از جانب نظام مهندسی، اداره گاز و... تشکیل گردد و اداره گاز پس از نقشه برداری از کل تأسیسات بازار، نظر کارشناسی خویش را اعلام نماید که آیا امکان لوله کشی گاز در بازار وجود دارد یا نه تا در این حوزه تصمیم گیری شود؛ چونکه تابحال کارشناسی دقیقی در این خصوص صورت نگرفته است؛ اما از آنجاییکه ماهیت کاربری بازار تغییر کرده و مشاغل پرخطری با عنایت به شرایط فعلی در بازار وجود دارند، باید تصمیم گیری جدی شود.
تعیین تکلیف سرای "کنی" و "اتفاق"
جلسات خاص برای املاک بحرانی بازار
شهردار منطقه ۱۲ با بیان اینکه در این جلسات به صورت خاص روی املاک بحرانی گفتگو کردیم، اظهار می کند: قرار شد به صورت خاص هر ملک بررسی شود و در حضور مالک یا ذی نفعان، املاک بحرانی تعیین تکلیف شوند که در این حوزه در مورد دو سرای «کَنی» و «اتفاق» تصمیم گیری شد که مالک سرای «کنی»، اداره اوقاف بود و قرار شد ایمن سازی انجام دهد و مالک سرای اتفاق هم که خوشبختانه مالک شخصی بود، اعلام نمود در انتظار استعلام سازمان میراث فرهنگی است که به دستور دادستان و فرمانداری در آن جلسه قرار شد که نماینده میراث هرچه سریع تر پاسخ استعلامات را بدهد و سازمان اوقاف هم مکلف شد، کارهای ایمن سازی سرای «کنی» را انجام دهد.
یزدی ضمن اشاره به سقف های چوبی بازار تهران می گوید: یک حریق کوچک می تواند به سرعت به کل بازار گسترش یابد و باید برای این مورد هم تدبیری صورت گیرد.
وی با بیان اینکه قرار شد هر ملکی که در بازار اخطاریه سازمان آتش نشانی دریافت کرده برپایه پیگیری های قضایی ملزم به رفع خطر شود، تصریح می کند: اگر مالک اقدامی انجام نداد با دستور قضایی وارد می شویم و در این حوزه قرار شده است که شهرداری تهران در جهت سرعت بخشیدن به فرایند ایمن سازی بازار از در نظر گرفتن حقوق کسبی که سالهای زیادی است از جانب کسبه پرداخت نشده فعلاً صرفه نظر کند تا پس از بازسازی با عرضه تسهیلات این حقوق تعیین تکلیف شود.
۶۰ هزار مغازه فعال در بازار تهران
ثبت ۵۵۷ سرای ناایمن، ۱۰۰ سرای پرخطر و هفت سرای بحرانی در بازار
شهردار منطقه ۱۲ در پاسخ به این سؤال که چه میزان از بافت بازار فرسوده و ناایمن است، اظهار می کند: کل محدوده بازار تهران ۱۱۲ هکتار است که حدود ۶۰ هزار مغازه در آن فعال است که از این میزان طبق اخطارهایی که سازمان آتش نشانی صادر کرده، حدود ۵۵۷ سرا ناایمن هستند و دقت داشته باشید که هر سرا امکان دارد ۳۰، ۶۰ و حتی بیشتر از آن مغازه داشته باشد؛ اما در کل باید بگویم که از این ۵۵۷ سرا، حدود ۱۰۰ سرا پرخطر و هفت سرا هم در مرحله بحرانی قرار دارند؛ البته در بازار، املاکی هم وجود دارند که ایمن سازی را انجام داده اند؛ اما دقت داشته باشید که منظور ما از ایمن سازی، ایمن سازی ملک در مقابل اطفای حریق است و ایمن سازی سازه ای تابحال جدی بررسی نشده و در این خصوص از ظرفیت سازمان نظام مهندسی و اداره سازه سازمان میراث فرهنگی کمک خواسته شده که با همکاری این ارگانها بررسی پایداری سازها در دست بررسی می باشد؛ بررسی وضعیت اسکلت سازه ها می تواند تعداد املاک بحرانی محدوده را افزایش دهد، ذکر این نکته ضروریست که تشخیص ایمن نبودن سازه تا وقتی که اثراتی در ساختمان مشخص نگردد به عهده هیچ ارگانی نیست و کارشناسان شهرداری یا آتش نشانی زمانی می توانند در مورد ایمنی سازه نظر و حکم بدهند که قابل رویت باشد؛ اما اینکه چقدر ستون یا دیوار یا سقفی که ترک ندارد، قابل تحمل است، فقط آزمایش های تخصصی مشخص می کند و ما فقط لایه رویی را می بینیم و برای چک کردن زیر گچ و اسکلت باید آزمایشات تخصصی انجام دهد.
سازه ها در بازار، دیوارهای باربر قدیمی بودند؛ اما به علت سودجویی برخی کسبه شاهد پدیده «جرزخواری» هستیم. کسبه به جهت اینکه چند سانت به عرض و طول مغازه شان اضافه کنند، دیوارهای کلفت باربر قدیمی را تراشیده و جای آن ام دی اف کار گذاشتند، تا ابعاد ملک شان افزایش یابد.
وی با بیان اینکه بررسی ایمنی سازه ها از لحاظ حفظ جان بهره برداران آن برعهده مالکین می باشد، افزود: بازاریان یا ذی نفعان بازار هم اکنون تمایلی برای ایمن سازی ندارند و این مسئله چیزی نیست که بتوانیم بدون کمک و خواسته کسبه کاری نماییم و لازم است مراجع بالاتر وارد شوند.
پدیده «جرزخواری» در بازار
شهردار منطقه ۱۲ در مورد پدیده «جرزخواری» در بازار توضیح داد: سازه ها در بازار، دیوارهای باربر قدیمی بودند؛ اما به علت سودجویی برخی کسبه شاهد پدیده «جرزخواری» هستیم. کسبه برای اینکه چندین سانت به عرض و طول مغازه شان اضافه کنند، دیوارهای کلفت باربر قدیمی را تراشیده و جای آن ام دی اف کار گذاشتند، تا ابعاد ملک شان افزایش یابد و بتوانند ملک شان را گران تر بفروشند و این اتفاقی است که باید دقیق بررسی شود و با عنایت به این پدیده های جدید در بازار حتما باید آزمایشات مختلفی صورت بگیرد تا اساسا ببینیم سازه ها در بازار تهران ایمن هستند یا نه.
وی تصریح کرد: در چند سال گذشته هر اتفاقی که در حوزه ایمن سازی بازار رخ داده، تنها در جهت اطفای حریق بوده و در مورد ایمن سازی سازه ها کار خاصی صورت نگرفته؛ چونکه خلأ قانونی داریم و مالکان از این مورد اطلاع دارند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب